Warszawa, 11 września 2017
Informacja prasowa
Komisja Nadzoru Finansowego nie zgadza się z wnioskami ekspertów Międzynarodowego Funduszu Walutowego w sprawie odpowiedzialności banków za wzrost kursu franka szwajcarskiego i ryzyka po stronie klienta. Stowarzyszenie SBB wysyła pismo z zapytaniem o przyczyny takiego stanowiska.
Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu po raz drugi wysyła do Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego zapytanie o wyjaśnienie wpływu instrumentów pochodnych CIRS/FX SWAP ubezpieczających ryzyko walutowe banków w kredytach waloryzowanych do walut obcych na ryzyko walutowe klientów. Jest to prośba o uzyskanie dostępu do informacji publicznej na podstawie Ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 [Dz.U. 2001 Nr 112 poz. 1198].
Stowarzyszenie wyraża w swoim piśmie do KNF zdumienie tym, że Urząd nie zgadza się z tezami postawionymi przez ekspertów Międzynarodowego Funduszu Walutowego i chce poznać nazwisko urzędnika KNF, który rzucił wyzwanie profesjonalistom MFW zajmującym się analizą transakcji ubezpieczającymi ryzyko walutowe banków – CIRS / FX SWAP.
W przesłanej 8 września przez KNF odpowiedzi na zapytanie Stowarzyszenia DKS/0511/422/6/2017 padło sformułowanie: „czynniki rynkowe/zewnętrzne związane z polityką banku nie oddziałują na klienta i jego indywidualne ryzyko kredytowe”. Jest to twierdzenie niezgodne ze zdaniem ekspertów Międzynarodowego Funduszu Walutowego zawartym w dokumencie “FX Swaps: Implications for Financial and Economic Stability” autorstwa Bergljot B. Barkbu i Li Lian Ong, opublikowanym przez International Monetary Fund w 2010 roku. Link do dokumentu dostępny jest na stronie MFW: https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2010/wp1055.pdf
Dokument ten przygotowany został z punktu widzenia regulatora rynku, troszczącego się o stabilność instytucji finansowych, co powinno stanowić dla polskiego urzędu KNF gwarancję bezstronności i wysokiej jakości tej analizy. Czytamy w nim:
„Większa zmienność kursów walutowych [wynikająca z zabezpieczeń FX SWAP] mogłaby również przyczynić się do podwyższenia pośrednio ryzyka kredytowego dla systemu bankowego z powodu braku zabezpieczenia kredytobiorców. Na przykład w kilku krajach Europy Środkowo-Wschodniej firmy i gospodarstwa domowe wzięły kredyty w walutach obcych bezpośrednio przed wybuchem kryzysu finansowego, aby skorzystać z niższych stóp procentowych w porównaniu z kredytami krajowymi. Jeśli towarzyszą temu wstrząsy gospodarcze deprecjacji kursu walutowego kredytobiorcy będą zmuszeni do obsługi długów rosnących w walucie obcej.“
W oryginale:
„Greater exchange rate volatility could also increase the indirect credit risk for the banking system through unhedged borrowers. For example, in several Central and Eastern European countries, firms and households had taken out foreign currency loans prior to the financial crisis to benefit from lower foreign interest rates, relative to those for domestic currency loans. If shocks to the economy are accompanied by exchange rate depreciation, the borrowers may have to service rising debts in domestic currency terms.”
W dalszej części dokumentu MFW opisany został dokładnie mechanizm wzrostu ryzyka po stronie klienta wynikający z działań banków zabezpieczających się instrumentami pochodnymi FX SWAP.
Według dostępnej członkom Stowarzyszenia wiedzy banki w Polsce nie komunikowały klientom zagrożenia wynikającego ze stosowanych przez banki zabezpieczeń kursowych CIRS/FX SWAP. Nie ma na ten temat śladu w umowach, ani w materiałach informacyjnych dla klientów.
Stowarzyszenie chce wiedzieć na jakiej podstawie formułowane są przez urząd KNF wnioski niezgodne z międzynarodowym dorobkiem naukowym w zakresie działania rynku walutowego i chce poznać nazwisko urzędnika KNF, która tę opinię wygłasza.
Odpowiedź KNF na zapytanie w trybie dostępu do informacji publicznej na zapytanie SBB z dnia 9 sierpnia.
Wniosek Stowarzyszenia SBB z dnia 11 września w trybie dostępu do informacji publicznej.
Odpowiedź KNF z dnia 20 listopada (odmowa udzielenia odpowiedzi).