Prawnicy wyjaśniają: Dlaczego wyrok TSUE w sprawie C-28/22, który zapadnie w dn. 14.12.2023 r. jest tak ważny?

Grudniowy TSUE, gdyż tak pozwoliliśmy sobie nazwać wydarzenia, które będą miały bezpośredni wpływ na każdą sprawę frankową, przyniesie nam rozstrzygnięcie w sprawie C-23/22, Getin Noble Bank, która dotyczy ogólnie mówiąc – rozliczenia. Dlaczego ten wyrok będzie miał tak ogromnie bezpośredni wpływ na sprawę każdego Frankowicza? 

PYTANIA TSUE PO PRZETŁUMACZENIU:

  1. Czy termin przedawnienia roszczeń  banku jest uzależniony od:
  • Poinformowania przez konsumenta banku o tym, że uważa że postanowienia są niedozwolone,
  • Od pouczenia konsumenta przez sąd o możliwości uznania postanowień za niedozwolone,
  • Od złożenia przez konsumenta oświadczenia o świadomości skutków nieważności umowy,
  • „zdania przez konsumenta” egzaminu z pytań sądu o skutki nieważności umowy,
  • Od prawomocnego wyroku sądu ustalającego nieważność umowy.

2. Pytanie dot. tego czy przedsiębiorca powinien sam zweryfikować świadomość konsumenta co do nieważności umowy kredytowej,

3. Czy możliwa jest sytuacja w której bieg terminu przedawnienia roszczeń konsumenta zaczyna się szybciej niż roszczeń przedsiębiorcy,

4. Czy banki mogą powoływać się na prawo zatrzymania,

5. Czy powołując się na zarzut zatrzymania, bank może uniknąć zapłaty odsetek za to, że nie oddał konsumentowi należności w terminie wynikającym z wezwania do zapłaty.

Zagadnienia poruszane przez TSUE na wskutek zadanych pytań prawnych przez warszawski sąd, rozłożą na czynniki pierwsze przedawnienie roszczeń. Banki próbują z każdej strony dotknąć tego tematu i wskazać, że ich roszczenie nie jest przedawnione. Skierowane pytanie do TSUE z poruszoną tak dużą ilością możliwych kwestii poruszanych przez pełnomocników banków na drodze sądowej, ostatecznie zamknie nam temat przedawnienia roszczeń.

“Pytanie (pierwsze, przyp. red.) właściwie dotyczy tego, w którym momencie rozpoczyna się bieg przedawnienia roszczeń banków, a w którym konsumenta. W mojej ocenie nie jest zgodne z ochroną konsumenta, aby bieg przedawnienia roszczeń banków rozpoczynał się dopiero po złożeniu przez konsumenta oświadczenia o jego świadomości skutków nieważności umowy. Jest to tworzenie sztucznej koncepcji nadmiernie chroniącej banki. Spodziewam się, że TSUE potwierdzi to w wyroku, który ma zapaść w sprawie C-140/22. W przypadku roszczeń konsumenta TSUE już wielokrotnie wypowiadał się, kiedy zaczyna się bieg przedawnienia. Natomiast w przypadku roszczeń banku nie było jeszcze takich orzeczeń. Przewiduję też, że TSUE uzależni początek biegu przedawnienia roszczenia banku od momentu, w którym ten otrzyma od konsumenta wezwanie do zapłaty, w którym powołuje się na nieuczciwe warunki w swojej umowie, a jeśli takiego wezwania nie było, to najpóźniej od momentu, w którym bank otrzyma pozew, w którym konsument powołuje się na zapisy abuzywne w umowie. Nie spodziewam się natomiast, że TSUE uzależni rozpoczęcie biegu przedawnienia roszczeń banku od momentu wypłaty środków z kredytu z uwagi na fakt, że w tym momencie bank nie ma jeszcze świadomości, że konsument domaga się ochrony z powołaniem się na nieuczciwe warunki.” – stwierdza adwokat Agata Bicka – Cenzartowicz z Lublina.

Wielokrotnie budzi lęk u każdego kredytobiorcy zarzut zatrzymania, który również będzie poruszony przez TSUE. Jako kredytobiorcy zadajemy sobie pytanie: co w sytuacji, jeżeli sąd uwzględni zarzut zatrzymania? Nie będziemy mieli możliwości rozliczenia się z bankiem z kapitału po ustaleniu przez sąd, że nasza umowa kredytowa jest nieważna. Jak podejdzie do tego wątku prawnego Trybunał unijny?

“Sąd Okręgowy w Warszawie przedstawiając własne stanowisko w związku z zadanym pytaniem do TSUE moim zdaniem nie trafnie przyjmuje, że Banki mogą powoływać się na prawo zatrzymania, którego uwzględnienie skutkuje zawarciem przez Sąd w wyroku zastrzeżenia, że zwrot dochodzonych kwot przez kredytobiorców od banku będzie uzależniony od jednoczesnego zaoferowania przez kredytobiorców na rzecz banku zwrotu otrzymanego kapitału (wypłaconej kwoty kredytu). Dodatkowo problematyka ta jest o tyle istotna, że w przypadku skorzystania przez Bank z prawa zatrzymania, część Sądów uważa, że kredytobiorcom nie przysługują w całości lub w części odsetki ustawowe za opóźnienie (Sąd występujący z pytaniami do TSUE nie podziela tego poglądu). Należy zaznaczyć, że w orzecznictwie sądów polskich pomimo braku jednolitej linii orzeczniczej słusznie wskazano, że uznanie za zasadne zarzutu zatrzymania w tzw. sprawach frankowych prowadziłoby do utrudnienia w uzyskaniu przez kredytobiorców ochrony ich praw, np. w zakresie wyegzekwowania wyroku podczas gdy zapewnienie skutecznych środków ochrony wynikających z Dyrektywy 93/13 powinno wiązać się z eliminowaniem nadmiernych przeszkód w dochodzeniu przez konsumentów (kredytobiorców) roszczeń od przedsiębiorców (banków). Niezależnie od tego podkreślono m.in., że istnieje dalej idąca instytucja prawna w postaci potrącenia wierzytelności, co powoduje ich umorzenie do wysokości wierzytelności niższej, a poza tym zarzut zatrzymania nie ma zastosowania do świadczeń jednorodzajowych
(o charakterze pieniężnym). Biorąc pod uwagę dotychczasowe orzecznictwo TSUE mam nadzieję, że zostanie wyjaśnione, iż nie jest możliwe skuteczne podniesienie zarzutu zatrzymania przez banki.” – komentuje radca prawny Krzysztof Wesołowski z Warszawy.
Powyższe stanowiska doświadczonych pełnomocników konsumentów w sporach z bankami są bardzo optymistyczne. Choć wiemy, że Trybunał unijny stoi na straży ochrony praw konsumenta powołując się każdorazowo na Dyrektywę 93/13/EWG, to nie możemy pominąć faktu, iż swoje stanowiska w tych sprawach przedstawili również pełnomocnicy banków oraz przedstawiciele takich instytucji jak KNF, które chronią interesy przedsiębiorców. Nuta niepewności co do przyszłych wyroków pozostaje zawsze.
Ostatnie z pytań TSUE łączy kwestię zarzutu zatrzymania i odsetek ustawowych za opóźnienie w spłacie. Czy bank będzie miał możliwość uniknięcia zapłaty odsetek, po uwzględnieniu przez sąd zarzutu zatrzymania? Jak wiemy, wyroki uwzględniające zarzut zatrzymania pojawiły się w skali ogólnopolskiej. Czy linia orzecznicza w sprawach frankowych pójdzie w tym kierunku? Czy odsetki, które są formą rekompensaty, zapłatą na rzecz kredytobiorców za stosowanie nieuczciwych praktyk przez banki, “karą” za podpisywanie umów z klauzulami abuzywnymi, będą ucięte i odebrane konsumentom?
Już w dniu 14.12.2023 r., o godz. 19:30, omówimy obydwa wyroki TSUE z jednoczesnym przełożeniem tych rozstrzygnięć na każdą sprawę frankową.
Transmisja odbędzie się na żywo na fan page SBB: https://www.facebook.com/BankoweBezprawie 
__
W związku z wyjazdem delegacji SBB do TSUE oraz chęci promocji stanowiska Frankowiczów i Prawników w sprawie niniejszych wyroków, zwracamy się z prośbą o wsparcie Stowarzyszenia w niniejszych działaniach, poprzez uczestnictwo w zrzutce: https://zrzutka.pl/ttd649?fbclid=IwAR2cpkiOzqKgRoLmR0Jv0BmjOpvOjGaLpIHMM7DOmWT4pCAiJflZ4XoguPQ