KNF potwierdza, że w ciągu ostatnich 10 lat, 26,5 tys. rodzinom banki wypowiedziały umowy kredytów tzw. “walutowych”1. W sumie od 2010 r. ubyło już 134 tys umów. Jest to potwierdzenie tez przedstawianych przez KNF w 2011 i 2012 r2. Informacje lobbystów banków o dobrej spłacalności tych kredytów są więc niezgodne ze stanem faktycznym. Stowarzyszenie podkreśla iż wprowadzono w błąd Prezydenta RP oraz Parlamentarzystów.
Należy podkreślić, iż wypowiadanie umów przez banki następowało w większości na skutek niekonstytucyjnego Bankowego Tytułu Egzekucyjnego. Większość z tych umów zawierała również klauzule niedozwolone, których stosowanie skutkowało zawyżaniem przez bank zadłużenia klienta. Coraz większa liczba wyroków sądowych wydawanych na korzyść konsumentów na rynku finansowym, potwierdza iż ponad 25 tys. polskim rodzinom należy się odszkodowanie z tytułu bezprawnego wypowiedzenia umów, utraty kredytowanej nieruchomości i poniesionych kosztów . Z informacji posiadanych przez Stowarzyszenie wynika, iż cześć z tych rodzin będzie dochodziło odszkodowania na drodze sądowej.
Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu wielokrotnie zwracało uwagę3 na nieprawdziwe statystyki przedstawiane zarówno przez BIK, jak i przez ZBP, dotyczące rzeczywistej liczby pokrzywdzonych przez działania banków. KNF przedstawiał informację, iż w okresie 2015-2017 łącznie wypowiedziano 7,6 tys. umów. Tymczasem ZBP za podobny okres (bez ostatniego kwartału 2017 r.) wykazuje liczbę 1,4 tys. (Informacja prasowa ZBP4).
Dane pokazane przez KNF prezentują się następująco:
Pytanie nr 1: Jaka była liczba umów wypowiedzianych przez banki dotyczących kredytów mieszkaniowych w walucie obcej?
| Rok | Liczba umów czynnych na koniec danego roku (tys.) |
Liczba umów przeterminowanych od 30 do 90 dni (w okresie od 1.01 – 31.12; tys.) |
Liczba umów przeterminowanych powyżej 90 dni (w okresie od 1.01 – 31.12; tys.) | Liczba umów wypowiedzianych (w okresie od 1.01 – 31.12; tys.) |
| 2008 | 657,1 | 0,5 | ||
| 2009 | 666,8 | 1,1 | ||
| 2010 | 717,9 | 5,9 | 5,2 | 3,7 |
| 2011 | 712,4 | 10,3 | 6,4 | 3,9 |
| 2012 | 699,7 | 14,1 | 6,9 | 3,9 |
| 2013 | 677,6 | 6,6 | 6,5 | 3,3 |
| 2014 | 654,4 | 6,3 | 6,2 | 2,5 |
| 2015 | 630,4 | 5,7 | 6,0 | 2,8 |
| 2016 | 609,3 | 7,7 | 6,5 | 2,4 |
| 2017 | 583,2 | 5,4 | 6,5 | 2,4 |
| SUMA |
62 |
50,2 |
26,5 |
|
Warto podkreślić, że w przypadku zlicytowanych dług indeksowany kursem waluty obcej niejednokrotnie znacznie przekraczał wartość nieruchomości. Wskutek tego kredytobiorca “walutowy”, któremu bank wypowiadał umowę nie miał żadnych możliwości, by poprzez sprzedaż nieruchomości po cenie rynkowej “wyzerować” swój dług wobec banku. W praktyce oznaczało to życiowy dramat kredytobiorcy, który nie był w stanie wydobyć się ze spirali długu. Skutki społeczne tych procesów opisuje sporządzony na wniosek kancelarii Raport o skutkach społecznych nieuczciwych instrumentów finansowych odnoszących się do walut obcych5.
Podkreślmy jeszcze raz, że całą winę za wzrost długu kredytobiorcy ponad jego możliwości spłaty ponosi bank, który stosował w umowach nieuczciwe zapisy. Zapisy te pozwalały bankowi w sposób całkowicie dowolny kształtować kurs spłaty. Bank także w sposób sprzeczny z umową ubezpieczał swoje ryzyko walutowe kontraktami na rynku walutowym, zamiast finansować się zakupem walut, na co przeznaczony był zgodnie z umową płacony przez klientów spread od kupna/sprzedaży walut. Zamiast zakupu walut bank podpisywał umowy CIRS/FX SWAP z instytucjami finansowymi zajmującymi się profesjonalnie spekulacjami na walutach, o czym kredytobiorca nie był informowany. Biegli sądowi twierdzą, że w umowy klientów wbudowany był instrument finansowy6.
Przypisy
1. Interpelacja nr 21295 w sprawie wypowiadanych przez banki umów dotyczących kredytów mieszkaniowych odnoszących się do walut obcych (kredytów indeksowanych, denominowanych, waloryzowanych) http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/interpelacja.xsp?typ=INT&nr=21295
2. Raport o sytuacji banków w 2011 roku”. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Warszawa, 2012 https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/RAPORT_2011_31319.pdf
3.Prawdziwy Portret „Frankowicza”
https://www.bankowebezprawie.pl/wp-content/uploads/2018/01/Portret_Frankowicza.pdf
Stowarzyszenie przyłapało Związek Banków Polskich na manipulacji danymi. ZBP ignoruje wezwanie do usunięcia naruszeń prawa
W swojej informacji prasowej ZBP omawia kredyty “frankowe”, które stanowią ponad 80 procent kredytów “walutowych” – Źródło: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ponad-600-tys-kredytow-walutowych-w-Polsce-4022790.html
Informacja na podstawie danych KNF
5. Raport Kancelarii Prezydenta o skutkach społecznych nieuczciwych instrumentów finansowych odnoszących się do walut obcych
6. Klauzule indeksacyjne zawarte w umowach tzw. kredytów „walutowych” to instrument finansowy