Uwagi Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu do Rządowego projektu ustawy o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe

Przedstawiamy uwagi Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu do Rządowego projektu ustawy o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe (druk Sejmowy nr 3096).[1]

 

Zapaść na rynku kredytów mieszkaniowych i brak ich dostępności dla wielu polskich rodzin jest faktem. Wynika on ze złego systemu udzielania kredytów mieszkaniowych. Polska jako jedyne Państwo
w Europie posiada ponad 90% kredytów o zmiennej stopie oprocentowania. W większości Państw proporcje są odwrotne tzn. kredyty na stałą stopę stanowią 90% liczby udzielonych kredytów.

 

Polacy potrzebują dostępu do kredytów hipotecznych na warunkach będących standardem rynkowym w Unii Europejskiej. Obecnie polscy kredytobiorcy ponoszą najwyższe w Europie koszty kredytu.
W chwili, gdy w Polsce średnie oprocentowanie kredytów wynosi 9,07%[2] to:

–       we Francji – 1,7%,

–       Bułgarii – 2,4%,

–       Grecji – 3,37%

–       Rumunii – 5,8%

Mając na uwadze powyższe warunki kredytowania, przekładają się na to znacznie wyższe koszty kredytu. W przypadku kredytu dla kwoty 400 tys. zł., przy założeniu zawarcia umowy kredytu
na 30-lat, kredytobiorca w Polsce zapłaci nawet 2-3 krotnie więcej niż klient w Grecji czy Rumunii.

Oprocentowanie Całkowity koszt kredytu w tym odsetki
Polska 9,1% 1 158 656,57 zł 758 656,57 zł
Francja 1,7% 463 160,91 zł 63 160,91 zł
Bułgaria 2,7% 532 252,04 zł 132 252,04 zł
Grecja 3,4% 607 109,81 zł 207 109,81 zł
Rumunia 5,8% 773 023,14 zł 373 023,14 zł

 

Projekt ustawy nie rozwiązuje w sposób systemowy problemu dostępności i ceny kredytów hipotecznych w Polsce. Poprzez kilkanaście miliardów złotych dopłaty dla banków z budżetu Państwa realizowany będzie cel, który powinien zostać zrealizowany poprzez rozwiązania rynkowe.

 

Idea wprowadzenia kredytów na stałą stopę jest słuszna jednak apelujemy o nie przerzucanie tych kosztów na budżet Państwa. Banki w pierwszych dwóch miesiącach 2023r. osiągnęły zyski
na poziomie 6,13 mld zł, co oznacza wzrost rok do roku o 49,1 proc. Brak jest uzasadnienia,
aby budżet Państwa dopłacał bankom do już nadzwyczajnych zysków.  Apelujemy do Posłów
o przeprowadzenia kontroli Poselskiej w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego w celu wyjaśnienia zaniechań urzędu w tym zakresie.

 

Zwracamy także uwagę, iż prowadzone przez nadzór finansowy prace dot. zamiany wskaźnika WIBOR na WIRON, nie będą realizować wymogów narzuconych przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014.

 Oba te wskaźniki WIBOR i WIRON, nie spełniają wymagań zrozumiałości, weryfikowalności a także kryterium rynkowego i kryterium adekwatności do kosztów.

 

Obecnie jedyna stawka spełniająca wymogi to Wskaźnik Kosztów Finansowania (WKF).  Zatwierdzony w 2020 przez Komisję Nadzoru Finansowego wskaźnik reprezentuje koszt pozyskania finansowania
i jest obliczany w każdym dniu, w którym pracują banki i działają polskie systemy rozliczeniowe. WKF jest obliczany na podstawie rzeczywistych transakcji, depozytów terminowych, zawieranych z klientami przez banki.

 

 

Kryterium rynkowe Kryterium adekwatności do kosztów Aktualna wartość wskaźnika [%]
WIBOR 3M[3] Nie spełnione Nie spełnione 6,89
WKF 3M [4] Spełnione Spełnione 5,27
WIRON Stopy Składane 1M [5] Spełnione Nie spełnione 5,77

Stan na dzień 31.03.2023

Dlatego apelujemy do Posłów o zwrócenie uwagi nadzorowi finansowemu na konieczność wyboru właściwego wskaźnika dla pozostałych kredytów udzielanych polskim klientom.

 

Informacja prasowa do pobrania.

 

[1] https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3096

[2] https://www.money.pl/banki/polak-za-kredyt-hipoteczny-placi-piec-razy-wiecej-niz-francuz-dlaczego-u-nas-jest-tak-drogo-6842363261786688a.html

[3]  https://www.bankier.pl/mieszkaniowe/stopy-procentowe/wibor

[4] https://irf.org.pl/index.php/wkf/dane-wkf

[5] https://gpwbenchmark.pl/wartosci_i_statystyki

„NGR rekomenduje dla klientów indywidualnych m.in., aby dla kredytów z oprocentowaniem zmiennym obowiązywało oprocentowanie bazujące na wskaźniku WIRON 1M Stopa Składana” https://ksiegowosc.infor.pl/wiadomosci/5654336,kredyty-w-zlotych-rekomendacje-zasad-i-sposobow-stosowania-wskaznika-wiron-projekt.html