Przewodnicząca Komisji Europejskiej
Szanowna Pani
Ursula von der Leyen
Szanowna Pani Przewodnicząca,
zapewne znany jest Pani Przewodniczącej, jak i całej Komisji, problem z jakim boryka się wielu obywateli Unii Europejskiej, mianowicie kredytów powiązanych w obcymi walutami, w szczególności powiązanych z frankiem szwajcarskim.
Kredyty powiązane z frankiem szwajcarskim były udzielane konsumentom w latach 2004-2010 i w samej Polsce udzielono ponad 900 tys. kredytów tego rodzaju. Już w 2008 r. wskazywano, iż udzielanie kredytów bez właściwego informowania o ryzyku oraz przeliczeniu go wg. kursu ustalanego przez stronę umowy tj. bank narusza prawa konsumentów. Pierwsze wyroki Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumenta zapadły w 2010r. Mechanizm sprowadzający się do wielu operacji księgowych wpłynął na pogorszenie się stanu majątku wielu Europejczyków. Mimo wielu prób ze strony kredytobiorców jak i rządów poszczególnych państw, nie było możliwe dojście do porozumienia z bankami oferującymi te toksyczne produkty finansowe. Banki odrzuciły wszystkie projekty ustaw mające na celu zrównanie tych kredytów z kredytami opartymi o warunki krajowe.
Wobec braku możliwości polubownego rozwiązania sporów wielu kredytobiorcom pozostała tylko droga sądową.
W dniu 3 października 2019 r. (C 260/18 ) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w skardze Państwa Dziubak przeciwko Raifffeisen Bank International orzekł o skutkach zawarcia zapisów nieuczciwych w umowie kredytu udzielonego w złotych z odniesieniem do kursu innej waluty ustalanej przez bank. Wyrok TSUE, którego wykładnia jest obowiązująca dla sądów jest w większości przypadków respektowany, jednak niestety są przypadki wydawania wyroków nie respektujących wykładni zawartej w tym wyroku. Stowarzyszenie złożyło w 2018r. skargę na brak przestrzegania przepisów Dyrektywy 93/13 w Polsce (EUP (2020) 9683), której przedmiotem są m.in wyroki sprzeczne w wykładnią Trybunału.
Mimo tak oczywistego stanowiska TSUE oraz przepisów prawa europejskiego chroniących prawa konsumentów, wiele osób próbuje wpływać na polskie sądy poprzez wygłaszanie opinii dotyczących wybranych, często niezgodnych ze stanem faktycznym. aspektów ekonomicznych. Oczywiście szanujemy prawo do wygłaszania poglądów, debaty naukowców jednak nie mogą one przybierać formy nacisku na niezależnych sędziów, oraz formy wprowadzania w błąd obywateli co do zasad prawa Polskiego i UE.
Należy jednak zwrócić uwagę na nadużycia pozycji oraz próby użycia agend publicznych do tolerowania nieprzestrzegania prawa.
W tym przedmiocie w dniu 3 marca 2021 r. na łamach czasopisma gazeta SGH Rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH, Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, dr hab. Stanisław Mazur, prof. UEK, Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, prof. dr hab. Maciej Żukowski oraz Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, prof. dr hab. Andrzej Kaleta naszym zdaniem dopuścili się właśnie tego nadużycia.
W powyższym tekście najwyżsi przedstawiciele swoich uniwersytetów wskazują, iż do problemów kredytów powiązanych z walutą franka szwajcarskiego doprowadzili sami kredytobiorcy przez swoją niewiedzę i chęć łatwego kredytowania. Podnoszą również, iż podmioty rynku finansowego nie są odpowiedzialne za powstały kryzys, a kredytobiorcy winni sami rozumieć ryzyko kursowe.
Stanowisko to jest oczywiście sprzeczne z faktami, które są znane powszechnie. Banki wprowadzały kredytobiorców w błąd, przerzucając całą odpowiedzialność za zmiany kursowe na kredytobiorców zapewniając jednocześnie, że kredyty są w pełni bezpiecznie. Tylko cześć banków wprowadziła to produkty do swojej oferty i prowadziła szeroką kampanię reklamową w latach 2005-2008, mimo iż już w 2005 banki same ostrzegały
o negatywnych skutkach jakie mogą wywołać takie produkty.
Działania ww. uniwersytetów doprowadzają zatem do szerzenia nieprawdy i wprowadzania europejskiej opinii publicznej w błąd i w sposób bezpośredni nawołują do nieprzestrzegania prawa Unii Europejskiej oraz wyroków Trybunały Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Pragniemy wskazać, iż jednostki te korzystają z wielu środków pochodzących z budżetu UE i wielu funduszy z niego dotowanych, takich jak Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój, INNOLAB czy program ERASMUS +. W naszej ocenie jednostki podważające fundamenty prawa Unii Europejskiej oraz zapisy Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej nie powinni być beneficjentami środków wspólnotowych.
Liczymy, że Pani Przewodnicząca oraz Komisja dostrzega powagę problemu oraz podejmą niezbędne kroki. Prosimy również o przeprowadzenie debaty na forum Parlamentu Europejskiego dotyczącej przestrzegania praw konsumentów w Polsce oraz wywierania nacisków na sądy powszechne.