Skarga do Komisji Europejskiej w sprawie Getback – kolejny etap walki osób poszkodowanych

W przyszłym tygodniu Kancelaria Radcy Prawnego Beaty Strzyżowskiej składa skargę do Komisji Europejskiej w sprawie GetBack w związku z decyzją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w sprawie przymusowej restrukturyzacją Idea Banku S.A. oraz z uwagi na naruszenia i zaniechania, których dopuściły się organy władzy państwowej, zarówno doprowadzając do powstania afery GetBack, jak też nie podejmując odpowiednich działań już po jej zaistnieniu.

Jest to obecnie jedyna droga zmierzająca do przesądzenia odpowiedzialności cywilnej organów państwowych wobec każdego z poszkodowanych obligatariuszy GetBack, a tym samym – do dochodzenia przez każdego z nich odszkodowania w wysokości utraconych inwestycji.

Dodać można iż podobnego skutku nie odniesie nawet proces karny w sprawie GetBack, który rozpocząć się miał równolegle w drugiej połowie stycznia 2022 r. Postępowanie karne zostało bowiem wszczęte głównie przeciwko członkom organów spółki GetBack, a jego celem jest rozstrzygnięcie o ich odpowiedzialności karnej. Powyższe jednak nie umożliwia dochodzenia odszkodowania od organów państwowych.

Złożenie skargi do Komisji Europejskiej powinno mieć więc priorytetowe znaczenie dla wszystkich pokrzywdzonych, którzy chcą odzyskać środki finansowe zainwestowane w obligacjach GetBack. Zainteresowane powinny być zwłaszcza dla osób wobec których, możliwość zwrotu pieniędzy skutecznie zablokowała decyzja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o przymusowej restrukturyzacji Idea Bank. Sytuację tych obligatariuszy może poprawić Komisja Europejska, uznając, że decyzja ta została wydana wbrew unijnym przepisom, co wielu poszkodowanym umożliwi odzyskanie pieniędzy.

W aferze GetBack doszło do licznych nieprawidłowości, a wielu obywateli zostało pokrzywdzonych. Kancelaria Radcy Prawnego Beaty Strzyżowskiej od przeszło 4 lat pomaga osobom, które lokując pieniądze w obligacje GetBack straciły oszczędności swojego życia przez niezgodnie z prawem działania dystrybutorów zajmujących się sprzedażą obligacji, gdzie główną rolę odgrywał Idea Bank S.A. Poszkodowani w tej sprawie czują, że zawiodły ich przede wszystkim organy władzy państwowej z uwagi na spóźnione i niewystarczające działania. Skala strat jest zatrważająca, bo pokrzywdzonych jest blisko 9 500 osób, a łączna kwota utopionych pieniędzy przekracza 2,5 miliarda złotych.

Obecnie możliwość odzyskania pieniędzy skutecznie zablokowała decyzja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o przymusowej restrukturyzacji Idea Bank. Sytuację obligatariuszy może jednak poprawić Komisja Europejska, uznając, że decyzja ta została wydana wbrew unijnym przepisom, co wielu osobom poszkodowanym umożliwi odzyskanie pieniędzy.
Należy wskazać, że nie byłoby konieczności angażowania organów unijnych, gdyby droga do skutecznego dochodzenia roszczeń na rzecz obligatariuszy GetBack nie została zamknięta. Mamy bowiem z jednej strony emitenta obligacji – spółkę GetBack, który okazał się niewypłacalną spółką wydmuszką, a z drugiej strony Idea Bank S.A., który stosując agresywne praktyki sprzedażowe namówił najwięcej swoich klientów na zakup obligacji, a od którego obecnie nie wyegzekwujemy ani złotówki.

Kancelaria zajmuje się odzyskiwaniem utraconych środków na rzecz obligatariuszy od 2018 r. Pozwy składane z ramienia Kancelarii oparte są na twardych podstawach prawnych, co potwierdziło wiele zapadłych wyroków zasądzających zwrot zainwestowanych pieniędzy (w tym pierwszy w Polsce wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 6 marca 2020 r.). Sądy nie miały wątpliwości, że zapis na obligacje był nieważny, zaś Idea Bank dopuścił się czynu niedozwolonego przy oferowaniu obligacji, oraz naruszył przepisy implementowanej ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

Podkreślić należy, iż w sprawie obligatariuszy GetBack zawiodły instytucje zaufania publicznego, jak Idea Bank S.A. oraz organy władzy państwowej, czemu radca prawny Beata Strzyżowska oraz inni prawnicy usiłowali przeciwdziałać wytaczając powództwa przeciwko bankowi i uzyskując korzystne dla poszkodowanych wyroki.

Nic nie wskazywało na to, że końcówka 2020 r. będzie dla poszkodowanych w aferze GetBack kolejnym ciosem, bowiem po raz kolejny czują oni że zawiodły ich organy państwowe. W dniu 31 grudnia 2020 r. decyzją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego doszło do przymusowej restrukturyzacji Idea Bank S.A. w formie przejęcia przedsiębiorstwa. Na skutek tej decyzji obligatariusze pozbawieni zostali realnej możliwości dochodzenia roszczeń na drodze postępowania sądowego, a także prowadzenia egzekucji w stosunku do Idea Bank. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, powołany przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny administrator Idea Bank może bez uzasadnienia wnosić o zawieszenie każdego toczącego się z udziałem banku postępowania sądowego. Dla przykładu, w sprawach prowadzonych przez Kancelarię Beaty Strzyżowskiej taki los spotkał ¾ toczących się postępowań, co stanowi znaczną część zważywszy, że postępowań tych wytoczonych jest już kilkaset.

Biorąc pod uwagę, że w momencie dokonania przymusowej restrukturyzacji liczne postępowania sądowe znajdowały się już na bardzo zaawansowanym etapie powstały realne obawy wielu obligatariuszy o to, czy kiedykolwiek odzyskają oni swoje pieniądze. Kancelaria więc zaczęła szukać innych rozwiązań, które przywrócą obligatariuszom GetBack skuteczną ochronę ich praw.
Kancelaria wraz z Panią Wicemarszałek Senatu Gabrielą Morawską – Stanecką, Panem senatorem Krzysztofem Kwiatkowskim i Panem senatorem Leszkiem Czarnobaj oraz Panią posłanką Pauliną Hennig-Kloska w zakresie walki o prawa obligatariuszy GetBack przystąpili do prac, których celem jest przygotowanie projektu aktu prawnego dotyczącego polepszenia sytuacji prawnej osób poszkodowanych i ułatwienie im dochodzenia roszczeń na drodze sądowej przeciwko organom władzy publicznej oraz popieranie tejże inicjatywy w parlamencie.

Kancelaria bierze też udział w licznych spotkaniach oraz forach konsumenckich przy Rzeczniku Praw Obywatelskich i Rzeczniku Finansowym. Służą one wymianie argumentów oraz wypracowaniu wspólnych założeń i celów dla wsparcia osób poszkodowanych. Nadto, przedstawiciele Kancelarii, w osobie Beaty Strzyżowskiej radcy prawnego, Małgorzaty Antropik radcy prawnego (Szef Działu Finansowego) oraz radcy Marzeny Świniarskiej prawnego (Szef Działu „Getback”), wzięli udział w spotkaniu z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, które odbyło się w listopadzie 2021 r. w sprawie osób poszkodowanych działaniem GetBack. Kancelaria na bieżąco współpracuje też w tej sprawie z przedstawicielami Rzecznika Finansowego.

W ramach wspierania inicjatyw ustawodawczych oraz popierania innych rozwiązań systemowych Beata Strzyżowska radca prawny bierze również aktywny udział w posiedzeniach Senackiego Zespołu do spraw spółki GetBack. Na ostatnim posiedzeniu w dniu 10 stycznia 2022 r. Mecenas Strzyżowska złożyła wniosek o podjęcie przez Senat inicjatywy ustawodawczej w zakresie preferencyjnej opłaty od pozwu w wysokości 1000 zł, właściwości miejscowej sądu dla miejsca zamieszkania lub siedziby osoby poszkodowanej i zmiany terminu przedawniania roszczeń na upływ 10 lat od dnia szkody, bez względu na to kiedy poszkodowany się o niej dowiedział. Wniosek spotkał się z bardzo przychylnym przyjęciem.

Jednakże decyzja o przymusowej restrukturyzacji Idea Bank faktycznie eliminując możliwość efektywnego dochodzenia przez obligatariuszy roszczeń odszkodowawczych wobec Idea Bank S.A. i to zarówno na gruncie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jak też przepisów implementowanej ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, pozostaje nie do pogodzenia z zasadą sprawiedliwości społecznej i obowiązkiem zapewnienia ochrony konsumentom, zgodnie z art. 76 Konstytucji RP i prawem europejskim.

Wobec powyższego, po licznych pozytywnych rekomendacjach ze strony wskazanych wyżej instytucji oraz osób współpracujących w ramach walki o prawa obligatariuszy GetBack, Kancelaria rozpoczęła pracę nad złożeniem skargi do Komisji Europejskiej, która ma na celu stwierdzenie naruszenia decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego blokującej dochodzenie roszczeń od Idea Bank. Nadto skarga ta wskazuje na błędy i naruszenia, których dopuściły się organy władzy państwowej, zarówno doprowadzając do powstania afery GetBack, jak też nie podejmując odpowiednich działań już po jej zaistnieniu.

Samo stwierdzenie przez Komisję Europejską naruszenia prawa przy wydaniu decyzji o przymusowej restrukturyzacji Idea Bank S.A. otworzy poszkodowanym drogę do pozwania Skarbu Państwa, a tym samym dochodzenia odszkodowania w wysokości stanowiącej kwotę utraconych pieniędzy przez obligacje GetBack.

Finalnie natomiast, oprócz stwierdzenia naruszenia prawa, skarga do Komisji może spowodować, że z inicjatywy Komisji Europejskiej zostanie wszczęty proces przeciwko Polsce przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Komisja Europejska jest bowiem organem sprawującym kontrolę nad państwami członkowskimi w kwestii przestrzegania prawa europejskiego.
Złożenie skargi do Komisji Europejskiej może, a nawet powinno toczyć się równolegle z postępowaniem każdego z obligatariuszy toczącym się przed polskim sądem powszechnym o zasądzenie odszkodowania za niezgodne z prawem działania władzy publicznej.

Obecnie skarga do Komisji Europejskiej jest już finalizowana i zbliża się termin ustalony na jej złożenie do Komisji. Biorąc pod uwagę praktykę, zgodnie z którą liczba uczestników popierających skargę do Komisji Europejskiej odzwierciedla skalę naruszeń („liczna podpisów ma znaczenie”) oraz fakt, iż tylko wspólnymi siłami można „przenosić góry”, Kancelaria zwraca się obecnie do wszystkich obligatariuszy z prośbą o udzielenie i dostarczenie do dnia 31 stycznia 2022 r. pełnomocnictwa, którego wzór z możliwością pobrania znajduje się pod linkiem: https://drive.google.com/file/d/1lSWj6mVXgpw5boobY2j1QlrsnBxvRQZ2/view?usp=sharing

Jak wskazuje Kancelaria, zainteresowanie jest ogromne, albowiem tylko w ciągu ostatnich pięciu dni spłynęło łącznie ok. 500 pełnomocnictw.

Kancelaria Radcy Prawnego Beata Strzyżowska głęboko wierzy w sukces tego przedsięwzięcia, uważamy że każdy z obligatariuszy powinien dać sobie szansę. Wierzymy, że postępowanie to będzie mieć charakter przełomowy, podobnie jak sprawa Państwa Dziubak wywarła fundamentalny wpływ na procesy „Frankowiczów” w Polsce otwierając drogę do procesu sądowego tysiącom osób poszkodowanych przez banki.

 

Adres do zgłaszania się i zadawania pytań to:
[email protected]