Kredyty PLN + WIBOR

Kredyty hipoteczne w złotówkach z oprocentowaniem WIBOR są klasycznym produktem finansowym wybieranym przez konsumentów. Jednak wraz z ich popularnością pojawiły się również problemy, które skłoniły kredytobiorców do poszukiwania rozwiązań prawnych. Prawne problemy związane z kredytami złotówkowymi oprocentowanymi na podstawie stawki WIBOR głównie dotyczą niejasności i potencjalnej nieuczciwości w sposobie ustalania, stosowania i komunikowania tej stawki kredytobiorcom. Czy jest możliwość dochodzenia roszczeń od banku na drodze sądowej z umową kredytu PLN + WIBOR?

Na początek należy wspomnieć o problematycznych klauzulach w umowach kredytowych dotyczących zmiennej stopy procentowej, której wysokość jest ustalana na podstawie wskaźnika referencyjnego WIBOR. W skrócie, klauzule o zmiennej stopie procentowej składają się z marży banku i wskaźnika WIBOR. Marża zazwyczaj pozostaje stała przez cały okres kredytowania, natomiast wskaźnik WIBOR ulega zmianie, zwykle co 3 lub 6 miesięcy. Zmiany wskaźnika WIBOR wpływają na wysokość oprocentowania, a tym samym na wysokość rat kredytu, które muszą płacić kredytobiorcy. Ryzyko zmiennej stopy procentowej jest przenoszone na kredytobiorców, co jest niekorzystne dla nich, ale korzystne dla banków. Banki zazwyczaj nie chronią klientów przed tym ryzykiem.

Kolejnym problemem jest sposób ustalania stawki WIBOR, który budzi wątpliwości co do jego uczciwości. WIBOR powinien odzwierciedlać rzeczywisty koszt pozyskania środków na rynku międzybankowym. Jednak w rzeczywistości wskaźnik ten jest ustalany na podstawie “deklarowanych” danych pozyskiwanych od banków komercyjnych, a banki same ustalają stawkę WIBOR, która jest później stosowana w umowach kredytowych. Banki zazwyczaj nie informują klientów, że mają wpływ na wysokość tego wskaźnika, co budzi wątpliwości co do jego obiektywności.

Brak właściwej informacji dla kredytobiorców stanowi kolejny problem. WIBOR ciągle się zmienia, co wpływa na oprocentowanie i wysokość comiesięcznych rat kredytu, ale banki rzadko informują kredytobiorców o możliwym znacznym wzroście oprocentowania. Wzrost ten był szczególnie zaskakujący dla wielu kredytobiorców w czasie pandemii, co spowodowało trudności w spłacie kredytu oraz w trakcie inflacji, która zaczęła się w 2022 roku.

Istnieją różne możliwości rozstrzygnięcia w przypadku nieuczciwych klauzul o zmiennej stopie procentowej w umowie kredytowej:

1. Nieważność umowy kredytu złotówkowego opartego na WIBOR: Jeśli klauzula o zmiennej stopie procentowej z WIBOR jest wadliwa, kredytobiorca może wnosić sprawę do sądu o uznaniu umowy kredytu za nieważną. W takim przypadku bank musi zwrócić kredytobiorcy wszystkie wpłaty dokonane na jego rzecz przez cały okres trwania umowy.
2. “Odwiborowanie”: To proces polegający na zastąpieniu zmiennej stopy WIBOR innym, bardziej stabilnym wskaźnikiem. Kredytobiorcy mogą inicjować ten proces, jeśli czują się pokrzywdzeni przez niestabilność WIBOR. Umowa nadal obowiązuje, ale na nowych warunkach. Konieczne jest przeliczenie wpłat dokonanych na rzecz banku, jako gdyby nowe warunki obowiązywały od początku umowy. Kredytobiorcy mają prawo do zwrotu nadpłaconych rat.
3. Spłata Kredytu PLN + Marża: Inną możliwością jest uzyskanie rozstrzygnięcia sądowego, na mocy którego kredytobiorca nadal spłaca kredyt, ale według stałego oprocentowania określonego w umowie, bez wskaźnika WIBOR. Marża jest stała i zawsze określona w umowie zmiennego oprocentowania.

Dla kredytobiorców podejmujących te działania, istotne jest udowodnienie, że postanowienia umowy są nieuczciwe i niezgodne z prawem konsumenckim, a bank nie wypełnił swoich obowiązków informacyjnych. Chociaż nie ma jeszcze prawomocnych orzeczeń w tych sprawach, sądy w Polsce wydają się być bardziej przychylnie nastawione wobec kredytobiorców. Warto zauważyć, że pojawiły się pierwsze prawomocne zabezpieczenia kredytów złotówkowych, które pozwalają na wstrzymanie spłaty kredytu podczas trwania procesu.

Podsumowując, problem prawny z kredytami złotówkowymi i WIBOR dotyczy przede wszystkim braku przejrzystości, uczciwości, przewidywalności oprocentowania oraz zgodności niektórych praktyk bankowych z obowiązującym prawem. Kredytobiorcy, którzy czują się pokrzywdzeni, często szukają rozstrzygnięć prawnych, co przyczynia się do wzrostu niepewności prawnej w tym obszarze.

WAŻNE!

Nie wszystkie umowy kredytów PLN + WIBOR kwalifikują się do postępowania sądowego. Należy je indywidualnie przeanalizować i skonsultować z prawnikiem.