Sytuacja konsumentów w Polsce zmienia się wraz ze zmianą sposobu sprzedaży towarów i usług. Coraz więcej transakcji odbywa się za pomocą elektronicznych środków komunikacji czy obsługi zdalnej. Skala samych transakcji rynku e-commerce urosła z 70 mld[1] w 2020r. do 124 mld w 2023r.[2] Na rynku usług finansowych wzrasta liczba umów zawieranych na odległość, coraz więcej osób korzysta z bankowości elektronicznej.
Zmiana sposobu zawierania transakcji ma niestety także negatywne skutki. Społeczeństwo jest narażone na nowe metody niedozwolonych praktyk rynkowych, podszywanie się pod przedsiębiorców czy wprost działań grup przestępczych. Praktycznie każdego dnia podejmowane są wobec nas próby różnego rodzaju praktyk zmierzających do wprowadzania w błąd konsumenta i pozbawiania go środków finansowych. Częste działania te prowadzą do utraty nawet setek tysięcy złotych, które są szybko transferowane za granicę. Grupą szczególnie narażoną na takie praktyki są seniorzy. Straty wynikające z takich działań idą w miliardy złotych i nie dotyczą tylko osób poszkodowanych ale także budżetu państwa, który nie otrzyma podatku od wyłudzonych kwot.
Mając na uwadze, iż jedyne urzędy które mogą prowadzić kampanie edukacyjne, a także udzielać pomocy indywidualnej mają ograniczone środki finansowe apelujemy o zwiększenie ich budżetu.
Obecnie budżety Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta znacznie odbiegają np. od budżetu Komisji Nadzoru Finansowego. Budżet RF w 2022 r. to 34,1 mln[3], Budżet UOKiK w 2023r. to 112 mln a budżet Komisji Nadzoru Finansowego to 544 mln[4].
W naszej ocenie koniecznym jest zwiększenie finansowania obu instytucji. Ograniczenie wyłudzania środków finansowych i transferowanie ich za granicę przyczyni się także do zwiększenia wpływów podatkowych.
Rola Rzecznika Finansowego wspierająca tysiące konsumentów w sporach z instytucjami finansowymi jest niezwykle istotna. Szczególnie wobec faktu, iż skala nieprawidłowości na tym rynku rośnie z roku na rok a w szczególności liczba nieautoryzowanych transakcji. Tylko w latach 2016-2022r. Rzecznik Finansowy podjął 175 tys. interwencji lub porad, a także otrzymał ponad 5,5 tys wniosków o wydanie istotnego poglądu. Liczby pokazują skalę problemów ale sama jakość przedstawianych dokumentów, z którymi jako Stowarzyszenie często mamy okazję zapoznać się pokazuje wysokie kompetencje Urzędu.
Szeroki zakres zadań Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta obejmujący wszystkie rynki usług i towarów, z którymi ma styczność konsument, wymaga wzmocnienia tej instytucji, aby umożliwić jej skuteczne przeciwdziałanie praktykom naruszającym interesy konsumentów.
Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu
[1] https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_18778_0208-6018_359_01/c/articles-2154156.pdf.pdf&ved=2ahUKEwiLm7COwJSFAxXzSvEDHS87AioQFnoECA4QAQ&usg=AOvVaw2ky7R0OgFja5jT7sXrC8Ga
[2] https://managerplus.pl/e-commerce-w-polsce-w-2023-roku-debiuty-i-rozczarowania-93883#google_vignette
[3] https://rf.gov.pl/wp-content/uploads/2023/04/Sprawozdanie-RF-za-2022-rok.pdf
[4] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230000256