W oczekiwaniu na wyrok TSUE: wynajmuję kredytowaną w CHF nieruchomość, jestem konsumentem, czy przedsiębiorcą?

24 października Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wyda wyrok dotyczący frankowiczów wynajmujących nieruchomości, co może mieć istotne skutki dla wielu osób korzystających z tego typu kredytów. Wyrok ma rozstrzygnąć, czy osoby, które kupiły nieruchomości na wynajem od samego początku, korzystając z kredytów we frankach szwajcarskich, można uznać za konsumentów, a tym samym, czy mogą oni korzystać z ochrony prawnej przewidzianej w unijnej dyrektywie 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

Pytanie skierowane do TSUE (sygnatura akt C-347/23) brzmi następująco:

„Czy art. 2 lit. b) i c) dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że osobę fizyczną, która zawiera umowę kredytu hipotecznego w celu pozyskania środków na nabycie jednego lokalu, który ma zostać przeznaczony do odpłatnego najmu (buy-to-let), należy uznać za »konsumenta« w rozumieniu tej dyrektywy?”

W tej sprawie chodzi o to, czy wynajmujący nieruchomości kupione na kredyt będą mieli status konsumenta, czy może zostaną uznani za przedsiębiorców. Jeżeli TSUE uzna, że są oni konsumentami, będą mogli korzystać z dodatkowej ochrony przed klauzulami abuzywnymi, co może znacznie ułatwić im walkę z bankami w przypadku sporów dotyczących warunków umów kredytowych. W przeciwnym razie, jeśli zostaną uznani za przedsiębiorców, nie będą mieli dostępu do takich przywilejów, co może wpłynąć na ich pozycję negocjacyjną w sporach sądowych.

W tym konkretnym przypadku sprawy, w której sąd skierował pytanie prejudycjalne do TSUE, kredytobiorcy mieszkają poza Polską, a wynajmowaną nieruchomością zarządza polski pełnomocnik. Decyzja o nabyciu nieruchomości została podjęta z zamiarem wynajmu, co według niektórych interpretacji, może świadczyć o charakterze inwestycyjnym. Takie nabycie, znane jako „buy-to-let”, wiąże się z dążeniem do uzyskiwania dodatkowych dochodów, co może być uznane za działalność zarobkową, a nie stricte konsumpcyjną.

Spór w TSUE będzie więc dotyczył tego, czy zarabianie na wynajmie można traktować jako działalność o charakterze konsumenckim, która miałaby być objęta ochroną wynikającą z dyrektywy unijnej. Decyzja TSUE ma kluczowe znaczenie, ponieważ od niej zależy, czy frankowicze wynajmujący swoje nieruchomości mogą liczyć na wsparcie prawne w przypadku, gdyby banki próbowały egzekwować niekorzystne dla nich warunki umów.

Ostateczny wyrok może mieć dalekosiężne konsekwencje, wpływając nie tylko na tych, którzy obecnie spłacają kredyty we frankach szwajcarskich, ale także na ogólne podejście do regulacji najmu mieszkań finansowanych kredytem.