Rekomendacje Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu odnośnie reformy rynku kredytów mieszkaniowych

Mając na uwadze w pierwszej kolejności dobro konsumentów, ale też stabilność sektora finansowego, Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu rekomenduje Radzie Programowej Europejskiego Kongresu Finansowego zajmującej się reformą hipotecznych produktów kredytowych następujące działania:

  1. Wprowadzenie jako dominującej formy udzielanych kredytów mieszkaniowych kredytów oprocentowanych o stałą stopę procentową o oprocentowaniu zbliżonym do krajów z naszego regionu, należących do Unii Europejskiej.

W naszej ocenie obecnie oferowane na rynku polskim kredyty mieszkaniowe są wyjątkowo drogie, przez co są nieatrakcyjne dla klienta w porównaniu do analogicznych produktów oferowanych na rynkach nie tylko tzw. starej Unii Europejskiej, ale także w porównaniu do oferty w Czechach, czy na Węgrzech[1].

W Polsce całość ryzyka związanego z udzielanym kredytem mieszkaniowym cedowana jest na konsumenta. Bardzo wysoki jest także koszt samego kredytu w porównaniu do pozostałych krajów Unii. Dlatego największą potrzebą jest taka reforma rynku kredytów hipotecznych, by warunki, na jakich oferowany jest w Polsce kredyt były zbliżone do tych, z jakimi mają do czynienia obywatele innych krajów Unii.

  1. Wprowadzenie kredytów o stałym i niskim oprocentowaniu powinno także umożliwić konwersję obecnych kredytów opartych na zmiennej stawce WIBOR. Konwersja ta z jednej strony powinna być korzystna dla konsumentów, ale również dla banków. Pierwsze wyroki dotyczące kredytów opartych o stawkę WIBOR, wskazują na istotne wady prawne konstrukcji prawnej umów przygotowanych przez banki.

Szeroko omawiane w Rekomendacji EKF kwestie związane z edukacją konsumentów są bardzo ważne, jednak nawet najlepiej wyedukowany konsument nie jest w stanie przewidzieć wzrostu kosztów kredytu o ponad 100 procent, co miało miejsce w ostatnim roku. Żaden konsument nie jest w stanie przygotować się na taki scenariusz, ani nie dysponuje odpowiednimi narzędziami, by takie ryzyka mitygować.  Zważywszy na powyższe, ryzyko związane ze stosowanymi przez bank centralny stopami procentowymi powinny wziąć na siebie banki, które dysponują odpowiednimi narzędziami i zabezpieczeniami niedostępnymi dla konsumentów. Takie podejście jest stosowane w pozostałych krajach Unii Europejskiej i do tych wzorców powinien dążyć rynek kredytów mieszkaniowych w Polsce.

[1] https://www.money.pl/banki/polak-za-kredyt-hipoteczny-placi-piec-razy-wiecej-niz-francuz-dlaczego-u-nas-jest-tak-drogo-6842363261786688a.html

 

Treść rekomendacji w PDF